Hoe leer ik mijn kind omgaan met emoties?

Je leert je kind verschillende dingen, zoals praten, met mes en vork eten en plassen op het toilet. Op zich kan dit soms nog een hele uitdaging zijn, maar over het algemeen lukt ouders dit zonder al teveel problemen. Omgaan met emoties is ook iets wat een kind moet leren. Het lijkt misschien wel alsof dat vanzelf gaat of dat je daar niet al teveel voor hoeft te doen, maar dat geldt niet voor alle kinderen. Er zijn kinderen die uit zichzelf al een heleboel vertellen over hoe ze zich voelen, maar er zijn er ook die hierbij hulp nodig hebben. De kans is anders groot dat ze, met name hooggevoelige kinderen, last krijgen van buik- en hoofdpijn of een huil- of driftbui. Maar hoe leer je je kind omgaan met z’n emoties?

Vooral hooggevoelige kinderen ervaren hun emoties intens. Door woorden te geven aan je gevoelens, verwerk je ze. Het is belangrijk om te weten dat kinderen onder de 10 jaar veelal (goed) praten, maar woorden geven aan gevoelens is dan nog niet altijd even gemakkelijk. Door regelmatig te praten over gevoelens bouwt een kind aan zijn ‘gevoelswoordenschat’. Zodat hij leert dat er naast de verschillende emoties als boos, blij, bang en bedroefd, ook gradaties in emoties zijn. Het is nogal een verschil of je boos bent of woest. Verder is het belangrijk om te weten hoe die emoties eruitzien en te praten over wat je kind dan voelt. Je kunt hier al vroeg spelenderwijs mee beginnen door samen te lezen over emoties. Hoe fijn is het als de hoofdpersoon dingen voelt, die herkenbaar zijn voor je kind? Ondertussen wordt z’n woordenschat uitgebreid. De volgende boeken helpen jou en je kind hierbij:

Bang Boos Blij
In het boek Bang Boos Blij mag Wannes gaan zwemmen. Kijk eens hoe blij hij is! Maar waarom is Xander aan het huilen? En vind jij ook dat Liesje zo boos kijkt? In dit rijke kijkboek ontdekken kleuters wat gevoelens zijn. Op basis van de vrolijke prenten leren ze dat er verschillende soorten gevoelens bestaan, hoe je ze kan herkennen en waarom ze soms ontstaan. Zo stimuleer je de taalontwikkeling en de sociaal-emotionele vaardigheden van kinderen op een eenvoudige en speelse manier! (van 1- 3 jaar)

Woezel & Pip – Blij en… Boos!
In dit vierkante hardkartonnen prentenboekje uit de serie over Woezel & Pip, bedoeld voor peuters, zien we in twee eenvoudige verhaaltjes op elke bladzijde Woezel en Pip één van de veertien emoties tonen die in totaal aan bod komen. Dit zijn onder andere: blij zijn, boos, jaloers, schaamte, lief zijn en trots, waarna wordt benoemd wat de emotie is die één van de twee laat zien. Af en toe geeft Tante Perenboom opvoedkundig commentaar als een soort plaatsvervangende ouder, zoals: ‘Samen spelen, samen delen’. Het boek Woezel & Pip – Blij en… Boos! is een grappig, leerzaam prentenboek voor peuters. (vanaf 2 jaar)

Vandaag ben ik blij
Wat gebeurt er met je als je boos, verdrietig, bang of blij bent? Over deze vier emoties lezen we meer in het kleurige prentenboek Vandaag ben ik blij. Het werkt volgens een vast patroon. Over elke emotie, bijvoorbeeld boosheid, vinden we op twee naast elkaar liggende pagina’s afbeeldingen en een versje, daarna moeten we uitvinden waarom hoofdpersoon Karel boos is. De antwoorden zijn verborgen onder kleurige flapjes. Ook zie je zes plaatjes waarop situaties staan die je boos kunnen maken. Vervolgens lezen we een stripverhaal van twee pagina’s met een gebeurtenis uit het leven van Karel. Hij wordt boos maar zijn moeder helpt hem om dit op te lossen. Tot slot volgt er een spelletje. (vanaf 2,5 jaar)

Daantje het Vulkaantje
Daantje het Vulkaantje woont samen met zijn vriendjes op Emotie-eiland. Daantje vertelt over de vier emoties: verdriet, blijdschap, angst en boosheid. Hij vindt het niet altijd leuk om boos, bang of verdrietig te zijn, maar hij is er wel heel goed in. Daantje weet soms niet welke emotie hij voelt. Hij doet dan boos, maar van binnen zijn zijn emoties in de war. Daantje legt uit dat hij lava in zijn buik heeft. Als er iets gebeurt wat hij spannend of niet leuk vindt, gaat zijn lava in vijf stapjes omhoog en uiteindelijk ontploft hij. Het doel van het boek Daantje het Vulkaantje is het praten over emoties te stimuleren om zo tot acceptatie van alle emoties te komen. Steeds worden er vragen aan de lezer gesteld: Wat maakt jou verdrietig? Wat doe jij dan? In het vierkante boek geeft de auteur handvatten om samen met het kind over emoties te praten en is dan ook als voorleesboek zeer geschikt voor ouders, leerkrachten en hulpverleners. (vanaf 3 jaar) Bij het boek verschenen een werkboek en kwartetspel. (vanaf 5 t/m 8 jaar)

Een boek vol gevoelens en 1 goudvis
Vijf emoties worden uitgelegd: verdriet, woede, jaloezie, angst en vreugde. Deze emoties worden als fantasiefiguurtjes met hun eigen kenmerken geïntroduceerd in een inleidend verhaaltje. Vervolgens zijn er voorbeelden van situaties waarin een emotie het duidelijkst aanwezig is. Tussendoor staan er tips en verschillende activerende opdrachten die bewustmaking en herkenning van die emotie tot doel hebben. De vele kleurige, grappige illustraties en de gekaderde, eveneens gekleurde, teksten zorgen voor een vrolijke lay-out. De tekst is direct, gemakkelijk en toegankelijk geschreven. De auteur is psycholoog en werkt met kinderen en jongeren. Met jongere kinderen is begeleiding door een volwassene wenselijk; het boek Een boek vol gevoelens en 1 goudvis leent zich goed voor samenwerken zoals in de klas. (vanaf ongeveer 9 t/m 12 jaar)

Wil je je kind helpen grip te krijgen op zijn emoties? Pak dan nu je kans!
Voor de ouders die hun kind op een liefdevolle manier hierin willen begeleiden, heb ik de online mini training Grip op de emoties van je hooggevoelige kind en de online training Hooggevoelig opvoeden, ontwikkeld. Want met meer kennis en vaardigheden kun je je kind beter helpen, zodat hij of zij lekker in z’n vel zit.

Geschreven door: Christine Hemel | HSP- en kindercoach
Holistisch gezins- en kindertherapeut


Andere blogs:

____________________________________________________________________________________________

Wil jij ervaringen uitwisselen over dit onderwerp met gelijkgestemden of wil jij weten hoe je je kind leert omgaan met zijn hooggevoeligheid? Dat kan in de Facebookgroep Hooggevoelige Moeders en Kinderen. Je bent van harte welkom!